دو معضلی که شرکت های بازاریابی شبکه ای امروز با آن رو به رو هستند:
اول پدیده شیفت زدن و دوم بازاریابان غیرفعال در شرکت ها.
در این مطلب به بررسی موضوع دیگری می پردازیم که دارای ارتباط با دو معضل قبلی است؛ یعنی ثابت بودن و بعضاً رشد پایین تعداد بازاریابان در یکسال اخیر.
مطابق با بررسی های آماری انجام شده در مورد وضعیت تعداد بازاریابان ثبت نام کرده و خارج شده از شرکت ها به این نتیجه می رسیم که نسبت عضویت بازاریابان در این شرکت ها به میزان خروج آن ها در فواصل زمانی قبل از سال ۹۵ عموماً بالا و تقریباً ۱۰ برابر بوده است. یعنی به طور تقریبی از هر ۱۰ ثبت نام در ماه یک درخواست خروج برای شرکت ها لحاظ شده است، اما این آمار از اواسط سال ۹۵ به طور کلی تغییر نموده است به طوریکه بعضاً در برخی از ماه ها به دلیل عدم فعالیت بازاریابان ثبت نامی و غیر فعال بودن آن ها خروجی شرکت ها حتی از میزان ثبت نام آن ها نیز بیشتر بوده است.
علاوه بر کاهش عضویت اعضای جدید، دو عامل دیگر نیز در کاهش درصد رشد تعداد بازاریابان تأثیرگذار بوده است و آن دو یکی جابه جایی بازاریابان از یک شرکت به شرکت دیگر است و دیگری حذف بازاریابان غیر فعال توسط شرکت ها است. به عبارت دیگر حتی اگر آمار ثبت نام شرکت بالا باشد، بنا بر دلایل فوق عموماً اعضای جدید، عضویت پایینی داشته و تعداد زیادی نیز غیر فعال هستند و اکثر ثبت نامی ها از بین اعضای خارج شده شرکت ها انجام شده است.
آیا این کاهش عضویت و میزان خروجی بالای بازاریابان می تواند ما را به مسئله اشباع در بازاریابی شبکه ای برساند؛ چرا که در توضیح اشباع بیان شده که تعداد ورودی های جدید رفته رفته کاهش پیدا کرده تا به جایی که دیگر عضو جدید وارد شرکت نمی شود و شرکت به مرحله اشباع می رسد.
در مورد شرکت های بازاریابی شبکه ای داخلی گرفتن چنین نتیجه ای به نظر منطقی نمی آید؛ زیرا سال های زیادی از شروع فعالیت آنان نمی گذرد، همچنین بسیاری از کارشناسان نیز با توضیحات منطقی مسئله اشباع در بازاریابی شبکه ای را رد کرده اند.
در کنار مهم ترین عامل افزایش میزان خروجی شرکت ها که همان حذف بازاریابان غیر فعال است، یکی از محتمل ترین دلایل این کاهش در عدم اعتماد افراد به حرفه بازاریابی شبکه ای در کشور است. زمانی که فعالیت شرکت های بازایابی شبکه ای در کشور به رسمیت شناخته شد، به دلیل فعالیت شرکت های هرمی ذهنیت منفی در سطح جامعه نسبت به این حرفه وجود داشت. علی رغم تلاش های صورت گرفته برای چارچوب بندی و اجرای صحیح این حرفه نوپا منفعت طلبی برخی افراد سودجو معضلات جدی را پیش روی فعالیت شرکت های بازاریابی شبکه ای قرار داده است.
البته تنها افراد سودجو در این بی اعتمادی و کاهش انگیزه برای عضویت نقش ندارند بلکه عملکرد لیدرها و برخی مواقع شرکت ها و حتی ناآشنایی اقشار جامعه با ماهیت اصلی این کسب و کار تجاری نیز دارای سهم ویژه ای است.
اصلی ترین دلایل ایجاد بی انگیزگی در بازاریابان به شرح زیر است:
– قیمت نامتعارف محصولات عرضه شده و عدم تناسب آن با کیفیت محصولات که این موضوع امر فروش برای بازاریابان را دشوار نموده و حتی می تواند منجر به دلسردی آنان از کار بازاریابی شود.
– عضویتی که براساس تبلیغات کذب و وعده های واهی صورت گرفته و توجیه منطقی برای آن وجود ندارد و مدتی پس از ورود و فروکش کردن هیجان ایجاد شده، به از دست دادن انگیزه و پشیمانی می انجامد.
– عدم پیگیری شکایات و احقاق حق بازاریابان توسط شرکت که منجر به ایجاد بی اعتمادی در نزد بازاریابان می گردد. البته ناآگاهی بازاریابان در نحوه پی گیری نیز مزید بر علت می باشد؛ زیرا تعداد زیادی از آن ها به جای پیگیری از دفتر مرکزی شرکت و یا بازرسی اصناف، از طریق افراد بالاسری و یا شعب اقدام می نمایند که بعضاً نتیجه ای نیز دریافت نمی کنند.
– عدم تناسب رؤیاهای شکل گرفته در بازاریابان با واقعیت هایی که در حرفه بازاریابی شبکه ای موجود است.
– عدم دریافت پشتیبانی آموزشی کافی از شرکت و ناکارآمدی در زمینه فروش و بازاریابی، گفتنی است دارا بودن مهارت از مهمترین اصول در انجام کار بازاریابی موفق است.
– ایجاد شرایط سخت توسط لیدر گروه ها که منجر به انصراف بازاریابان به دلیل عدم توانایی شان می گردد. شرایط سخت ایجاد شده عبارت از تعیین استراتژی فروش در مبالغ بالا، اجبار در حضور در همایش ها و پرداخت هزینه برای آن، تشکیل جلسات در ساعات نامتعارف و اجبار بازاریابان به حضور در این جلسات و …. است.
هر یک از دلایل ذکر شده نیاز به بررسی و حل ریشه ای دارد چراکه علاوه بر زیر سؤال بردن اعتبار شرکت، مانعی در جهت تحقق اهداف و سیاست های شرکت های بازاریابی شبکه ای خواهد بود.
